Κήρυκες της ειρήνης
«Η βία είναι μια ασθένεια που μπορεί να προληφθεί.
Κανένα κράτος ή άτομο δεν μπορεί να είναι ασφαλές σε έναν επικίνδυνο κόσμο. Οι αξίες της μη βίαιης πρόθεσης, σκέψης και δράσης είναι σήμερα, όχι μια επιλογή, μα μια αναγκαιότητα.
Ειδικά σήμερα, όσο ποτέ πριν, πιστεύουμε ότι βρισκόμαστε μπροστά σε μια αλήθεια: η μοίρα μας είναι κοινή. Και η μοίρα μας θα καθοριστεί από τις προθέσεις, τις αποφάσεις και τις ενέργειές μας σήμερα.
Είμαστε επίσης πεπεισμένοι ότι η δημιουργία μιας κουλτούρας της ειρήνης και της μη-βίας, παρ’ ότι δύσκολη και μακρά διαδικασία, είναι ένας σκοπός τόσο αναγκαίος όσο και ευγενής.
Εμείς, οι Βραβευμένοι με Νόμπελ Ειρήνης, πρόσωπα και Οργανισμοί,
-αναγνωρίζοντας ότι η βία εκδηλώνεται με πολλούς τρόπους, όπως οι ένοπλες συγκρούσεις, η στρατιωτική κατοχή, η φτώχεια, η οικονομική εκμετάλλευση, η καταστροφή του περιβάλλοντος, η διαφθορά και η προκατάληψη με βάση τη φυλή, τη θρησκεία, το φύλο, ή το σεξουαλικό προσανατολισμό·
-γνωρίζοντας ότι εκείνοι που βλάπτονται περισσότερο από τη βία είναι οι πλέον αδύναμοι και ευάλωτοι·
-θυμούμενοι ότι η ειρήνη δεν είναι μόνο η απουσία της βίας, αλλά είναι η παρουσία της δικαιοσύνης και της ευημερίας των ανθρώπων·
-επιβεβαιώνοντας ότι τα πρόσωπα που κατέχουν εξουσία φέρουν τη μεγαλύτερη ευθύνη για τον τερματισμό της βίας όπου αυτή εκδηλώνεται
Απευθύνουμε έκκληση προς την παγκόσμια κοινότητα να προάγει τις ακόλουθες αρχές………………
Υπογράφουν οι βραβευμένοι με Νόμπελ πρόσωπα και οργανισμοί»
(απόσπασμα από το «Χάρτη για έναν κόσμο χωρίς βία» που παρουσιάστηκε στο Βερολίνο το 2009 στα πλαίσια της 10ης Παγκόσμιας Συνόδου των βραβευμένων με βραβείο Νόμπελ Ειρήνης).
Η επικράτηση της ειρήνης στον κόσμο δεν γίνεται από τη μια στιγμή στην άλλη γι’ αυτό και προσωπικότητες από διαφορετικούς χώρους έχουν αρχίσει εδώ και καιρό να αναζητούν τις ιδέες εκείνες που θα προωθήσουν την ειρήνη. Ο αγώνας για την επικράτηση της ειρήνης δε σχετίζεται μόνο με τη λήξη των πολέμων, σχετίζεται ακόμα με την καταπολέμηση της βίας και της ανισότητας.
Η επικράτηση της ειρήνης σίγουρα αποτελεί την μεγαλύτερη πρόκληση για την ανθρωπότητα , πράγμα που δικαιολογεί τα μεγάλα ειρηνιστικά κινήματα για την προώθηση της.
Στον εικοστό αιώνα σημαντικό βήμα για την ανθρωπότητα ήταν η ίδρυση της Κοινωνίας των Εθνών (ΚΤΕ), ενός οργανισμού που συστάθηκε μετά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο το 1919, για να ρυθμίζει τις συγκρούσεις μέσω της διαιτησίας κι όχι μέσω του πολέμου. Δε μπόρεσε όμως να βάλει φραγμό στα επεκτατικά σχέδια της Γερμανίας, Ιταλίας και Ιαπωνίας. Ο Β’ Παγκόσμιος πόλεμος ήταν αναπόφευκτος.
Κανένα κράτος ή άτομο δεν μπορεί να είναι ασφαλές σε έναν επικίνδυνο κόσμο. Οι αξίες της μη βίαιης πρόθεσης, σκέψης και δράσης είναι σήμερα, όχι μια επιλογή, μα μια αναγκαιότητα.
Ειδικά σήμερα, όσο ποτέ πριν, πιστεύουμε ότι βρισκόμαστε μπροστά σε μια αλήθεια: η μοίρα μας είναι κοινή. Και η μοίρα μας θα καθοριστεί από τις προθέσεις, τις αποφάσεις και τις ενέργειές μας σήμερα.
Είμαστε επίσης πεπεισμένοι ότι η δημιουργία μιας κουλτούρας της ειρήνης και της μη-βίας, παρ’ ότι δύσκολη και μακρά διαδικασία, είναι ένας σκοπός τόσο αναγκαίος όσο και ευγενής.
Εμείς, οι Βραβευμένοι με Νόμπελ Ειρήνης, πρόσωπα και Οργανισμοί,
-αναγνωρίζοντας ότι η βία εκδηλώνεται με πολλούς τρόπους, όπως οι ένοπλες συγκρούσεις, η στρατιωτική κατοχή, η φτώχεια, η οικονομική εκμετάλλευση, η καταστροφή του περιβάλλοντος, η διαφθορά και η προκατάληψη με βάση τη φυλή, τη θρησκεία, το φύλο, ή το σεξουαλικό προσανατολισμό·
-γνωρίζοντας ότι εκείνοι που βλάπτονται περισσότερο από τη βία είναι οι πλέον αδύναμοι και ευάλωτοι·
-θυμούμενοι ότι η ειρήνη δεν είναι μόνο η απουσία της βίας, αλλά είναι η παρουσία της δικαιοσύνης και της ευημερίας των ανθρώπων·
-επιβεβαιώνοντας ότι τα πρόσωπα που κατέχουν εξουσία φέρουν τη μεγαλύτερη ευθύνη για τον τερματισμό της βίας όπου αυτή εκδηλώνεται
Απευθύνουμε έκκληση προς την παγκόσμια κοινότητα να προάγει τις ακόλουθες αρχές………………
Υπογράφουν οι βραβευμένοι με Νόμπελ πρόσωπα και οργανισμοί»
(απόσπασμα από το «Χάρτη για έναν κόσμο χωρίς βία» που παρουσιάστηκε στο Βερολίνο το 2009 στα πλαίσια της 10ης Παγκόσμιας Συνόδου των βραβευμένων με βραβείο Νόμπελ Ειρήνης).
Η επικράτηση της ειρήνης στον κόσμο δεν γίνεται από τη μια στιγμή στην άλλη γι’ αυτό και προσωπικότητες από διαφορετικούς χώρους έχουν αρχίσει εδώ και καιρό να αναζητούν τις ιδέες εκείνες που θα προωθήσουν την ειρήνη. Ο αγώνας για την επικράτηση της ειρήνης δε σχετίζεται μόνο με τη λήξη των πολέμων, σχετίζεται ακόμα με την καταπολέμηση της βίας και της ανισότητας.
Η επικράτηση της ειρήνης σίγουρα αποτελεί την μεγαλύτερη πρόκληση για την ανθρωπότητα , πράγμα που δικαιολογεί τα μεγάλα ειρηνιστικά κινήματα για την προώθηση της.
Στον εικοστό αιώνα σημαντικό βήμα για την ανθρωπότητα ήταν η ίδρυση της Κοινωνίας των Εθνών (ΚΤΕ), ενός οργανισμού που συστάθηκε μετά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο το 1919, για να ρυθμίζει τις συγκρούσεις μέσω της διαιτησίας κι όχι μέσω του πολέμου. Δε μπόρεσε όμως να βάλει φραγμό στα επεκτατικά σχέδια της Γερμανίας, Ιταλίας και Ιαπωνίας. Ο Β’ Παγκόσμιος πόλεμος ήταν αναπόφευκτος.
Το 1945 διαφαίνεται μια νέα ελπίδα για την ειρήνη. Ο ΟΗΕ διαδέχεται την ΚΤΕ και έχει ως αποστολή τη διατήρηση της ειρήνης στον κόσμο. Ο ΟΗΕ , που δε διαθέτει στρατό , χρησιμοποιεί τις στρατιωτικές δυνάμεις που έχουν τεθεί στη διάθεσή του : τους περίφημους «κυανόκρανους».
Αξιοσημείωτο γεγονός υπήρξε η δημιουργία του βραβείου Νόμπελ Ειρήνης από τον Άλφρεντ Νόμπελ, τον εφευρέτη της δυναμίτιδας . Με το θάνατό του , το 1896 , ο Άλφρεντ Νόμπελ κληροδοτεί την τεράστια περιουσία του σε ένα ίδρυμα , το οποίο έχει ως αποστολή τη δημιουργία πέντε βραβείων. Το ένα βραβείο από αυτά θα απονέμεται στον άνθρωπο ή τον οργανισμό που θα έχει εργαστεί αποτελεσματικά για την ειρήνη κατά το προηγούμενο έτος.
Η απονομή των βραβείων πραγματοποιείται στις 10 Δεκεμβρίου , επέτειο της ημέρας θανάτου του Άλφρεντ Νόμπελ. Τέσσερα βραβεία απονέμονται στη Στοκχόλμη , από το βασιλιά της Σουηδίας. Το Νόμπελ Ειρήνης απονέμεται στο Όσλο , πρωτεύουσα της Νορβηγίας. Κάθε βραβευμένος λαμβάνει ένα χρυσό μετάλλιο , ένα δίπλωμα και μία επιταγή , ενώ πρέπει στη συνέχεια να εκφωνήσει λόγο
Αξιοσημείωτο γεγονός υπήρξε η δημιουργία του βραβείου Νόμπελ Ειρήνης από τον Άλφρεντ Νόμπελ, τον εφευρέτη της δυναμίτιδας . Με το θάνατό του , το 1896 , ο Άλφρεντ Νόμπελ κληροδοτεί την τεράστια περιουσία του σε ένα ίδρυμα , το οποίο έχει ως αποστολή τη δημιουργία πέντε βραβείων. Το ένα βραβείο από αυτά θα απονέμεται στον άνθρωπο ή τον οργανισμό που θα έχει εργαστεί αποτελεσματικά για την ειρήνη κατά το προηγούμενο έτος.
Η απονομή των βραβείων πραγματοποιείται στις 10 Δεκεμβρίου , επέτειο της ημέρας θανάτου του Άλφρεντ Νόμπελ. Τέσσερα βραβεία απονέμονται στη Στοκχόλμη , από το βασιλιά της Σουηδίας. Το Νόμπελ Ειρήνης απονέμεται στο Όσλο , πρωτεύουσα της Νορβηγίας. Κάθε βραβευμένος λαμβάνει ένα χρυσό μετάλλιο , ένα δίπλωμα και μία επιταγή , ενώ πρέπει στη συνέχεια να εκφωνήσει λόγο
Η διεθνής επιτροπή του Ερυθρού Σταυρού , έχει τιμηθεί πολλαπλά με το βραβείο Νόμπελ.
Ο Μιχαήλ Γκορμπατσόφ τιμήθηκε με το Νόμπελ Ειρήνης το 1990 , για τη συμβολή του στον τερματισμό του Ψυχρού Πολέμου.
* Ο Γιάσερ Αραφάτ (1929 - 2004) πρόεδρος της ανεξάρτητης Παλαιστινιακής αρχής , ο Σιμόν Πέρεζ (υπουργός εξωτερικών του Ισραήλ και ο Γιτζάκ Ράμπιν (1922–1995) , πρωθυπουργός του Ισραήλ είναι τα τρία πρόσωπα που κέρδισαν το Νόμπελ ειρήνης , ως επιβράβευση για την υπογραφή της συμφωνίας του Όσλο το 1993 , που αποτέλεσε το πρώτο βήμα για τη διαδικασία ειρήνευσης στη διαμάχη Παλαιστίνης- Ισραήλ
Ο περίφημος χημικός Λίνους Πόλινγκ (1901-1994) απέκτησε το βραβείο Νόμπελ ειρήνης το 1962, για την εκστρατεία του ενάντια στα πυρηνικά όπλα.
Ο Καρλ φον Οσιέτσκι, Γερμανός δημοσιογράφος που αρθρογραφούσε ενάντια στον πόλεμο και τον επανεξοπλισμό , τιμήθηκε με το Νόμπελ ειρήνης το 1935. Το βραβείο αυτό , ενάντια στον Ναζισμό και την απαξίωση του ανθρώπου είναι και το πρώτο μιας σειράς βραβείων Νόμπελ υπέρ της προστασίας των ανθρώπινων δικαιωμάτων.
Ο Ρενέ Κασέ , κέρδισε το βραβείο Νόμπελ το 1968 , και έπειτα η Διεθνής Αμνηστία, τιμήθηκε με το Νόμπελ ειρήνης το 1977.
Ο Καρλ φον Οσιέτσκι, Γερμανός δημοσιογράφος που αρθρογραφούσε ενάντια στον πόλεμο και τον επανεξοπλισμό , τιμήθηκε με το Νόμπελ ειρήνης το 1935. Το βραβείο αυτό , ενάντια στον Ναζισμό και την απαξίωση του ανθρώπου είναι και το πρώτο μιας σειράς βραβείων Νόμπελ υπέρ της προστασίας των ανθρώπινων δικαιωμάτων.
Ο Ρενέ Κασέ , κέρδισε το βραβείο Νόμπελ το 1968 , και έπειτα η Διεθνής Αμνηστία, τιμήθηκε με το Νόμπελ ειρήνης το 1977.
* H διεθνής εκστρατεία για την κατάργηση των ναρκών, που διεξάγεται από την Τζόντι Ουίλιαμς, ευαισθητοποιεί την κοινή γνώμη σχετικά με τα ύπουλα και καταστροφικά αυτά όπλα , που βλάπτουν κατά κύριο λόγο τον άμαχο πληθυσμό. Η δράση αυτή τιμήθηκε με το Νόμπελ ειρήνης το 1997.
« ονειρεύομαι ότι μία μέρα οι γιοι των παλιών σκλάβων και οι γιοι των παλιών ιδιοκτητών σκλάβων θα μπορέσουν να καθίσουν μαζί στο τραπέζι της αδελφοσύνης»
ΜΑΡΤΙΝ ΛΟΥΘΕΡ ΚΙΝΓΚ
* Ο Μάρτιν Λούθερ Κίνγκ στις δύο Οκτωβρίου 1964 βραβεύεται δικαίως με το Νόμπελ ειρήνης. Τον Απρίλιο του 1968 , ο μαύρος ιερέας δολοφονείται. Ο θάνατός του αποτελεί τεράστιο πλήγμα και ξεσπούν εξεγέρσεις. Ο Μάρτιν Λούθερ Κίνγκ εκφωνεί τον περίφημο λόγο του «Έχω ένα όνειρο…» , τον Αύγουστο του 1963 , απευθυνόμενος στα πλήθη της Ουάνσιγκτον.* Οι Νέλσον Μαντέλα , Φρεντερίκ Ντε Κλέρκ και Ντεσμόντ Τούτου που τιμήθηκαν και οι τρεις με το Νόμπελ ειρήνης για τον αγώνα τους υπέρ της κατάργησης του απαρτχάιντ, ρατσιστικού πολιτικού καθεστώτος της νότιας Αφρικής , που βασίζεται στην κυριαρχία των λευκών.
Το 1987 , ο Δαλαι Λαμα προτείνει ένα νέο ειρηνευτικό σχέδιο , αλλά ξεσπούν διαδηλώσεις υπέρ της ανεξαρτησίας του Θιβέτ , που καταστέλλονται με μεγάλη σφοδρότητα. Όλος ο κόσμος εξεγείρεται και η μάχη του Δαλάι Λάμα επιβραβεύεται με το Νόμπελ ειρήνης το 1989.
«Η ειρήνη δεν είναι ένα δώρο που προσφέρει ο θεός στους ανθρώπους , αλλά ένα δώρο που οι άνθρωποι πρέπει να προσφέρουν ο ένας στον άλλο».
Έλι Βίζελ, νομπελίστας ειρήνης
ΜΑΡΤΙΝ ΛΟΥΘΕΡ ΚΙΝΓΚ
* Ο Μάρτιν Λούθερ Κίνγκ στις δύο Οκτωβρίου 1964 βραβεύεται δικαίως με το Νόμπελ ειρήνης. Τον Απρίλιο του 1968 , ο μαύρος ιερέας δολοφονείται. Ο θάνατός του αποτελεί τεράστιο πλήγμα και ξεσπούν εξεγέρσεις. Ο Μάρτιν Λούθερ Κίνγκ εκφωνεί τον περίφημο λόγο του «Έχω ένα όνειρο…» , τον Αύγουστο του 1963 , απευθυνόμενος στα πλήθη της Ουάνσιγκτον.* Οι Νέλσον Μαντέλα , Φρεντερίκ Ντε Κλέρκ και Ντεσμόντ Τούτου που τιμήθηκαν και οι τρεις με το Νόμπελ ειρήνης για τον αγώνα τους υπέρ της κατάργησης του απαρτχάιντ, ρατσιστικού πολιτικού καθεστώτος της νότιας Αφρικής , που βασίζεται στην κυριαρχία των λευκών.
Το 1987 , ο Δαλαι Λαμα προτείνει ένα νέο ειρηνευτικό σχέδιο , αλλά ξεσπούν διαδηλώσεις υπέρ της ανεξαρτησίας του Θιβέτ , που καταστέλλονται με μεγάλη σφοδρότητα. Όλος ο κόσμος εξεγείρεται και η μάχη του Δαλάι Λάμα επιβραβεύεται με το Νόμπελ ειρήνης το 1989.
«Η ειρήνη δεν είναι ένα δώρο που προσφέρει ο θεός στους ανθρώπους , αλλά ένα δώρο που οι άνθρωποι πρέπει να προσφέρουν ο ένας στον άλλο».
Έλι Βίζελ, νομπελίστας ειρήνης
Η Ουανγκάρι Μούτα Ματάι , η «γυναίκα των δένδρων» η πρώτη αφρικανή που τιμήθηκε με το Νόμπελ ειρήνης , επιβραβεύτηκε για τον αγώνα της υπέρ της προστασίας του περιβάλλοντος .
«Τα δένδρα υπήρξαν ένα σημαντικό κομμάτι της ζωής μου και μου δίδαξαν πολλά, είναι ζωντανά σύμβολα ειρήνης και ελπίδας. Ενα δένδρο έχει ρίζες στη γη, κι όμως φτάνει στον ουρανό. Μας λέει ότι για να ψηλώσουμε πρέπει να είμαστε ένα με τη γη, κι ότι όσο ψηλά κι αν φτάσουμε δεν παύουμε να τρεφόμαστε από τις ρίζες μας».
Η λήξη ενός πολέμου δε συνεπάγεται απαραίτητα την άμεση επιστροφή στην ειρηνική ζωή. Χρειάζεται μεγάλη προσπάθεια για να ξεκινήσει και πάλι η ζωή για τους ξεριζωμένους , διασκορπισμένους πληθυσμούς που έχουν εκδιωχθεί από τον τόπο ή το χωριό τους.
«Τώρα φαντάζομαι το σχολείο των ονείρων μου. Στο νου μου ,το σχολείο αυτό θα έχει αληθινά παράθυρα ,αληθινές πόρτες , αληθινά θρανία , ηλεκτρικό ρεύμα , ένα βάζο με λουλούδια στην τάξη μου , μια αυλή για να κάνουμε διάλειμμα… για να μπορούμε να μελετάμε όπως πρέπει.
Αυτά ήταν τα λόγια ενός μικρού παιδιού οκτώ ετών που έχει ζήσει τον πόλεμο
Σήμερα , η δράση για την ειρήνη εκτείνεται σε τρία επίπεδα : την ασφάλεια , η οποία τίθεται σε κίνδυνο από τον πολλαπλασιασμό των Όπλων Μαζικής Καταστροφής , την καταπολέμηση της φτώχειας και της υπανάπτυξης, την προστασία του περιβάλλοντος,τον καταμερισμό των φυσικών πηγών , τη διεύρυνση της εκπαίδευσης ,την παροχή ιατροφαρμακευτικής βοήθειας σε όλους και τη διαμεσολαβητική παρέμβαση σε περιπτώσεις συρράξεων.
«Τώρα φαντάζομαι το σχολείο των ονείρων μου. Στο νου μου ,το σχολείο αυτό θα έχει αληθινά παράθυρα ,αληθινές πόρτες , αληθινά θρανία , ηλεκτρικό ρεύμα , ένα βάζο με λουλούδια στην τάξη μου , μια αυλή για να κάνουμε διάλειμμα… για να μπορούμε να μελετάμε όπως πρέπει..
Αυτά ήταν τα λόγια ενός μικρού παιδιού
«Τα δένδρα υπήρξαν ένα σημαντικό κομμάτι της ζωής μου και μου δίδαξαν πολλά, είναι ζωντανά σύμβολα ειρήνης και ελπίδας. Ενα δένδρο έχει ρίζες στη γη, κι όμως φτάνει στον ουρανό. Μας λέει ότι για να ψηλώσουμε πρέπει να είμαστε ένα με τη γη, κι ότι όσο ψηλά κι αν φτάσουμε δεν παύουμε να τρεφόμαστε από τις ρίζες μας».
Η λήξη ενός πολέμου δε συνεπάγεται απαραίτητα την άμεση επιστροφή στην ειρηνική ζωή. Χρειάζεται μεγάλη προσπάθεια για να ξεκινήσει και πάλι η ζωή για τους ξεριζωμένους , διασκορπισμένους πληθυσμούς που έχουν εκδιωχθεί από τον τόπο ή το χωριό τους.
«Τώρα φαντάζομαι το σχολείο των ονείρων μου. Στο νου μου ,το σχολείο αυτό θα έχει αληθινά παράθυρα ,αληθινές πόρτες , αληθινά θρανία , ηλεκτρικό ρεύμα , ένα βάζο με λουλούδια στην τάξη μου , μια αυλή για να κάνουμε διάλειμμα… για να μπορούμε να μελετάμε όπως πρέπει.
Αυτά ήταν τα λόγια ενός μικρού παιδιού οκτώ ετών που έχει ζήσει τον πόλεμο
Σήμερα , η δράση για την ειρήνη εκτείνεται σε τρία επίπεδα : την ασφάλεια , η οποία τίθεται σε κίνδυνο από τον πολλαπλασιασμό των Όπλων Μαζικής Καταστροφής , την καταπολέμηση της φτώχειας και της υπανάπτυξης, την προστασία του περιβάλλοντος,τον καταμερισμό των φυσικών πηγών , τη διεύρυνση της εκπαίδευσης ,την παροχή ιατροφαρμακευτικής βοήθειας σε όλους και τη διαμεσολαβητική παρέμβαση σε περιπτώσεις συρράξεων.
«Τώρα φαντάζομαι το σχολείο των ονείρων μου. Στο νου μου ,το σχολείο αυτό θα έχει αληθινά παράθυρα ,αληθινές πόρτες , αληθινά θρανία , ηλεκτρικό ρεύμα , ένα βάζο με λουλούδια στην τάξη μου , μια αυλή για να κάνουμε διάλειμμα… για να μπορούμε να μελετάμε όπως πρέπει..
Αυτά ήταν τα λόγια ενός μικρού παιδιού